Keywords : หลักกฎหมายมหาชน | Principles of Public Law |
นายมงคล สุขีลักษณ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนวัชรวิทยา
สำหรับการจัดการเรียนการสอนภายในโรงเรียน (@wr.ac.th) เท่านั้น
กฎหมายมหาชน (อังกฤษ: public law) คือ กฎหมายที่ว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างปัจเจกบุคคลกับรัฐ หรือความสัมพันธ์ระหว่างปัจเจกบุคคลด้วยกันเองซึ่งเกี่ยวพันโดยตรงถึงสังคม อาจแบ่งเป็นกฎหมายรัฐธรรมนูญ กฎหมายปกครอง กฎหมายภาษี กฎหมายอาญา และกฎหมายวิธีพิจารณาคดี ส่วนกฎหมายที่ว่าเฉพาะด้วยความสัมพันธ์ระหว่างปัจเจกบุคคลด้วยกันนั้นเรียก กฎหมายเอกชน
กฎหมายมหาชนนั้นว่าด้วยความสัมพันธ์ที่ไม่สมดุลและไม่เท่าเทียมกัน กล่าวคือ ฝ่ายหนึ่งมีสถานะสูงกว่าอีกฝ่ายหนึ่ง เช่น รัฐที่มีอำนาจกำหนดเกี่ยวกับสิทธิของปัจเจกบุคคล แต่ด้วยผลของหลักนิติธรรม การกำหนดดังกล่าวจะต้องเป็นไปภายในขอบเขตของกฎหมาย (secundum et intra legem) และรัฐจะต้องเคารพกฎหมาย ราษฎรที่ไม่พอใจคำวินิจฉัยของเจ้าหน้าที่ทางปกครองก็อาจร้องขอต่อศาลให้ทบทวนคำวินิจฉัยดังกล่าว
การแบ่งแยกกฎหมายออกเป็นฝ่ายมหาชนและเอกชนนั้นย้อนหลังไปได้ถึงสมัยกฎหมายโรมัน ประเทศที่ใช้กฎหมายระบบซีวิลลอว์จัดการแบ่งแยกดังกล่าวมาตั้งแต่ต้นคริสต์ศตวรรษที่ 19 และนับแต่นั้น แนวคิดเรื่องการแบ่งแยกก็แพร่ไปสู่ประเทศคอมมอนลอว์ด้วย
ขอบเขตของกฎหมายมหาชนกับกฎหมายเอกชนอาจทับซ้อนกันได้ในบางกรณี ทำให้มีความพยายามที่จะเสนอทฤษฎีเกี่ยวกับรากฐานของกฎหมายทั้งสองกลุ่มมาตลอด
แบบทดสอบวัดความรู้ก่อนเรียน ประจำหน่วยการเรียนรู้ที่ 1 คลิกเพื่อทำแบบทดสอบ
เอกสารประกอบการเรียน คลิกเพื่อเปิดเอกสาร
PowerPoint ประกอบการเรียนรู้
TOPIC 1 : วิวัฒนาการของมนุษย์และกำเนิดของกฎหมาย คลิกเพื่อเปิดเอกสาร
TOPIC 2 : กำเนิดกฎหมายมหาชน
TOPIC 3 : กฏหมายรัฐธรรมนูญในระบอบประชาธิปไตย
TOPIC 4 : เนื้อหาของกฎหมายมหาชน
TOPIC 5 : การใช้อำนาจหน้าที่ตามหลักกฎหมายมหาชน
TOPIC 6 : การควบคุมและตรวจสอบการใช้อำนาจ
TOPIC 7 : กฎหมายมหาชนไทย
TOPIC 8 : บทบาทความสำคัญของกฏหมายมหาชน
เอกสารอ่านเพิ่มเติม
แบบทดสอบวัดความรู้หลังเรียน ประจำหน่วยการเรียนรู้ที่ 2 คลิกเพื่อทำแบบทดสอบ
